ارزیابی عملکرد مدل‌های نوآوری باز در صنایع تولیدی و خدماتی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عملکرد مدل‌های نوآوری باز در صنایع تولیدی و خدماتی ایران و شناسایی چالش‌ها، مزایا و راهبردهای موفق در اجرای این مدل انجام شده است. این مطالعه با رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای کیفی انجام شد. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۳ نفر از مدیران و متخصصان حوزه نوآوری در صنایع تولیدی و خدماتی در تهران جمع‌آوری شد. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند انجام گرفت و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار NVivo و از طریق روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام شد. نتایج نشان داد که چالش‌های اصلی در اجرای نوآوری باز شامل مقاومت سازمانی در برابر تغییر، موانع فرهنگی، محدودیت‌های ساختاری و چالش‌های فناورانه است. همچنین، نوآوری باز دارای مزایای متعددی از جمله افزایش رقابت‌پذیری، بهبود بهره‌وری سازمانی و تقویت یادگیری سازمانی است. راهبردهای موفق برای پیاده‌سازی نوآوری باز شامل ایجاد فرهنگ نوآوری، مشارکت با استارتاپ‌ها و دانشگاه‌ها، مدیریت داده و دانش، و تنظیم سیاست‌های حمایتی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که با وجود چالش‌های متعدد، سازمان‌ها می‌توانند با اتخاذ راهبردهای مناسب، از مزایای نوآوری باز بهره‌مند شوند. توسعه زیرساخت‌های فناورانه، حمایت مدیریتی و ایجاد فرهنگ نوآوری از جمله عوامل کلیدی در موفقیت این مدل است.