نقش استراتژی‌های اقتصاد چرخشی در کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری سازمانی

چکیده

این پژوهش به بررسی نقش استراتژی‌های اقتصاد چرخشی در کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری سازمانی پرداخته و راهکارهای عملی پیاده‌سازی این استراتژی‌ها را در سازمان‌های مستقر در تهران تحلیل می‌کند. این پژوهش با استفاده از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شده است. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با ۲۹ نفر از مدیران، کارشناسان و مشاوران فعال در حوزه اقتصاد چرخشی در تهران گردآوری شد. روش نمونه‌گیری هدفمند به‌کار گرفته شد و مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. داده‌های به‌دست‌آمده با استفاده از نرم‌افزار NVivo تحلیل شدند و کدگذاری باز، محوری و انتخابی برای استخراج مضامین اصلی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که استراتژی‌های اقتصاد چرخشی در چهار حوزه کلیدی شامل بهینه‌سازی مصرف منابع، کاهش هزینه‌های عملیاتی، افزایش بهره‌وری سازمانی و حفظ محیط‌زیست و مسئولیت اجتماعی تأثیرگذار هستند. کاهش ضایعات تولید، بازیافت و استفاده مجدد از مواد، بهینه‌سازی زنجیره تأمین، دیجیتالی‌سازی فرآیندهای سازمانی و توسعه فناوری‌های نوین از مهم‌ترین راهکارهای عملی شناسایی‌شده بودند که منجر به کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که اجرای سیاست‌های مبتنی بر اقتصاد چرخشی می‌تواند به کاهش هزینه‌های عملیاتی، بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و افزایش بهره‌وری سازمانی منجر شود. به‌کارگیری فناوری‌های دیجیتال و تقویت همکاری‌های بین‌بخشی از جمله عوامل کلیدی در موفقیت اجرای این استراتژی‌ها محسوب می‌شوند. همچنین، مسئولیت‌پذیری اجتماعی سازمان‌ها و رعایت اصول زیست‌محیطی نه‌تنها تأثیرات مثبت اقتصادی دارد، بلکه موجب افزایش اعتبار برند و اعتماد مشتریان می‌شود.