تبیین فهم دانش‌آموزان دبیرستان‌های پسرانه گراش از آزمون سراسریو بررسی نقش آن در تحقق عدالت آموزشی از منظر حقوقی

چکیده

هدف این پژوهش، تبیین فهم دانش‌آموزان سال آخر دبیرستان‌های پسرانه گراش از کنکور سراسری و بررسی نقش آن در عدالت آموزشی از منظر حقوقی است، آزمونی که به‌عنوان نقطه عطفی در نظام آموزشی ایران، آینده تحصیلی و اجتماعی آن‌ها را شکل می‌دهد. این مطالعه با بهره‌گیری از رویکرد کیفی و روش تحلیل تماتیک براون و کلارک (2006)، به کاوش ادراکات و معانی نهفته در تجربه‌های این دانش‌آموزان پرداخته است. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان پسر سال آخر دبیرستان‌های گراش بود که قصد شرکت در کنکور سراسری داشتند. نمونه‌ای متشکل از 15 دانش‌آموز از طریق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شد و داده‌ها با استفاده از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته گردآوری گردید. تحلیل داده‌ها، تم‌های اصلی شامل اضطراب و فشار روانی، انتظارات غیرواقعی از موفقیت، تأثیر محیط اجتماعی و خانوادگی، و تلاش برای خودکارآمدی را آشکار ساخت. این یافته‌ها نشان داد که دانش‌آموزان کنکور را نه‌تنها یک آزمون تحصیلی، بلکه تجربه‌ای چندوجهی با پیامدهای عاطفی و اجتماعی می‌دانند که هویت و آینده آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نتیجه‌گیری پژوهش بر ضرورت توجه به عوامل روان‌شناختی، اجتماعی و حقوقی در طراحی برنامه‌های آموزشی و مشاوره‌ای و تحقق عدالت آموزشی تأکید دارد و پیشنهاد می‌کند که مداخلات محلی باید بر اساس درک عمیق این ادراکات شکل گیرند تا حمایت مؤثری از دانش‌آموزان فراهم آید.